Her ülkede olduğu gibi Amerika’da da ehliyet almanın belirli bir sistemi mevcuttur. Amerika’da ehliyet almak için öncelikle tamamlamanız gereken evraklarınızı tamamlamalısız. Bulunduğunuz eyaletteki Department of Motor Vehicles (DMV) bürosuna ya da ek bir seçenek olarak bulunduğunuz şehirdeki motorlu taşıtlar merkezine giderek ehliyet başvurusunda bulunabilir. Böylece ehliyet almak için ilk adımı atabilirsiniz.
Önemli bir not olarak eyaletten eyalete değişmekle beraber genel olarak yurtdışından Amerika’ya gelen yabancılar pasaportlarını ve Türk ehliyetlerini göstererek 1-2 aylık dönemler için trafikte araç kullanabilirler. Daha uzun süre Amerika’da bulunacakların en kısa sürede bulundukları eyalete ait bir ehliyet almalar beklenmektedir.
Peki Amerika’da ehliyet sahibi olabilmek için gereken temel belgeler nelerdir?
Amerika’da ehliyet başvurusunda bulunmak için pasaportunuz, (varsa) sosyal güvenlik numaranız(SSN), fotoğrafınız, kimliğiniz ve nerede ikamet ettiğinizi gösteren bir belge yeterli olacaktır. Bunlar ile birlikte başvurduğunuz kuruma bağlı olarak bazen şahsi bilgileri gösteren ek belgeleri de paylaşmanız gerekebilir.
Ehliyet Almak İçin Başvuran Kişiyi Nasıl Bir Süreç Bekliyor?
Gerekli belgeler ile ehliyet almak için başvuru yapıldıktan sonra yazılı teste (genellikle bilgisayar üzerinden yapılmaktadır.) girin. Yazılı testin olma süresi kurumdan kuruma değişiklik gösterebilir. Bazı kurumlarda yazılı test başvuru ile aynı gün uygulanır. Bazı kurumlarda ise başvurudan bir kaç gün sonra kurumun belirlediği günde yazılı test yapılır. Bu yüzden ehliyet almak için başvurmadan önce yazılı sınava çalışmakta fayda vardır.
Yazılı testin dili ingilizcedir. Eğer ingilizcenize güvenmiyorsanız, sınav için kuruma başvuru yaparken yanınızda bir çevirmen olması için de başvurabilirsiniz.
Yazılı sınav soruları genel olarak 20’şer soruluk 2 testten oluşmaktadır. Bu sınavlar genellikle trafik kuralları ve trafik işaret levhaları hakkında olmaktadır. Sınavı geçme şartı ise eyaletlere göre birbirlerinden farklılık göstermektedir. Ortalama ise 15 doğru ve üzeri yapan kişi yazılı sınavı geçmiş sayılır. Yazılı sınavdan kalan kişi sınava bir daha girmek istiyor ise ehliyet başvurusunu yaptığı merkeze sınavın tekrarı için de başvuru yapabilmektedir. Aynı gün sınava tekrar girme şansınız da olabilir.
Sırada Direksiyon Sınavı Var!
Sınavı geçen kişilere ise direksiyon sınavına girmesi için tarih verilir. Direksiyon sınavı yazılı sınavın aksine uygulamalı bilgileri test etmek için yapılan bir sınavdır. Bu sınava kendi arabanızla girebilirsiniz. Direksiyon sınavında trafik kurallarına uyulup uyulmadığı, aracın farklı pozisyonlarda park edilip edilemediği, kişinin araç içi temel bilgilere sahip olup olmadığı test edilir. Direksiyon sınavında hız sınırı ihlali, şerit ihlali, trafik kurallarına uymamak, trafik ışıklarına uymamak, sinyal vermemek gibi hatalar kişinin sınavdan kalmasına sebep olabilir.
Türkiye’de alışagelmiş trafik işaretlerine uymama eğilimine karşılık Amerika’da bu işaretler çok önemlidir. Direksiyon sınavında standart olarak karşınıza çıkacak durum: Bir STOP tabelası önüne geldiğinizde aracınızı tamamen ve yolcuları (dolayısıyla sınav gözetmeninizi) sarsmadan durdurmak ve 3 saniye bekledikten sonra aracınızı hareket ettirmek olacaktır. Eğer ki kişi hem yazılı sınavdan hem de uygulamalı direksiyon sınavından geçmeye hak kazanmış ise ehliyetini alabilir. Ancak herhangi birinden kaldı ise gerekli ücreti ödeyerek sınava tekrar girmek için başvuruda bulunabilir.
Direksiyon sınavından da başarılı not aldığınızda ehliyetinizi size anında vermeyeceklerdir. Bildirmiş olduğunuz adrese posta ile gönderecekler. Bu süre genellikle 3-4 haftayı bulabilir. Ehliyetinizin adresinize gelmesini beklerken herhangi bir gereksinimde kullanmak üzere aracınızda bulundurmanız adına size bir belge (A4 sayfası olarak) vereceklerdir.
Ehliyet Almak İçin Ödemeniz Gereken Ücretler
Amerika’ da ehliyet almak için bir takım ücretler ödemeniz gerekiyor. Bu ücretler yazılı test için 50 dolar, uygulamalı direksiyon testi için 35 dolar, ehliyet için ise 50 dolar şeklinde ayarlanmıştır. Ancak yazılı sınava veya direksiyon sınavına ikinci kez girmek gerekir ise bu sınavların ücreti tekrardan ödenir. Ehliyet almak için dikkat edilmesi gereken çok önemli bir şart mevcuttur. Amerika’da ehliyet almak için direksiyon sınavına kişinin kendi arabası ile, kendi arabası yok ise başka bir yerden temin ettiği araba ile gitmesi gerekir.
Bu sistemi ile Amerika diğer pek çok ülkeden ayrılmaktadır. Aynı zamanda diğer pek çok ülkede gençler için ehliyet alabilme yaşı iken Amerika’da 16 yaşına basan gençler ehliyet almak için gerekli kurumlara başvuru yapma hakkına sahip oluyor. Hatta Amerika’da yıllardır süren ve artık gelenek haline gelmiş olan bir durum da 16 yaşına basan gençlere doğum günü hediyesi olarak ehliyet için başvuru yapmaktır. Eyaletten eyalete değişmekler beraber, Amerikan vatandaşı olmayanlara verillen ehliyetler her yıl yenilenmesi istenebilmektedir. Bu yenilemelerde de çok kısa olarak bir göz muayanesi yapılıp, yenileme ücreti ödenmesi gerekmektedir.
Ehliyet Sınavı Hakkında Bilinmesi Gereken Bazı Hususlar
Amerika’ da ehliyet sınavına girenlerin genel yorumları incelendiğinde büyük bir kesimin sınav sorularını oldukça kolay bulduğu görülür. Sınavın kolaylık derecesini arabalar ile az ya da çok ilgisi olan herkesin yapabileceği bir sınav olması belirlemektedir. Yazılı sınav bu derece kolay iken direksiyon sınavı normal olarak tecrübe gerektirmektedir. Daha önce hiç bir şekilde direksiyon başına oturmamış olan birinin direksiyon sınavına girmesinin ne kadar sağlıklı bir sonuç vereceği elbette ki tartışılır. Bunların yanında yazılı sınavda ülke dışından gelen yabancı bireyler için istenen dilin de tercih edilebilmesi çok büyük bir avantajdır. Böylelikle ehliyet alacak kişi donanımlı bir şekilde dil eğitiminden geçmeden de ehliyetini alabilir. Direksiyon sınavını geçen kişi aynı gün içinde ehliyetini alabilir. Bu durum eyaletler arasında farklılık gösterebilse de genel olarak Amerika’da ehliyet almak için sistem bu şekilde işlemektedir.
