Work and Travel (WAT programı), öğrencilerin Amerika’da yaz döneminde çalışma imkanı buldukları bir program. WAT, kültürel anlamda öğrenciyi geliştirdiği gibi aynı zamanda öğrencinin İngilizcesini geliştirmesine, yeni arkadaşlıklar edinmesine ve Amerika’yı gezmesine de imkan tanıyor.
Bu yazıda geçtiğimiz sene Work and Travel programına katılarak Amerika’da çalışan Ertuğrul ile konuştuk. Ertuğrul Çifçi ile Work and Travel ve Amerika maceralarını sizin için derledik.
Merhaba, bize biraz kendinden bahseder misin?
Merhaba, ben Ertuğrul Çifçi. Yıldız Teknik Üniversitesinde İstatistik bölümü 3. Sınıf öğrencisiyim.
Work and Travel programına katılmaya nasıl karar verdin?
Liseden beri hep Amerika’ya gitmek gibi bir planım vardı. Üniversiteye başladıktan sonra bunu nasıl yaparım diye araştırma yaparken Work and Travel programı ile karşılaştım. Bu program 2500 Dolar gibi bir ücrete herşey dahil 3-4 ay Amerika’da kalma imkan sağlıyordu. En mantıklı seçeneğin bu olacağını düşünerek Work and Travel programına katıldım.
Başvurudan Amerika’ya gidişe kadar geçen süreçte yaşadıklarından bahsedebilir misin?
Bu süreçte aslında Amerika’ya ulaşana kadar hiçbirşey pek gerçekçi gelmiyor. Work and Travel katılım koşullarını sağlıyorsanız, sürekli evrak hazırla, gönder onay bekle şeklinde geçiyor. Ben Amerika’da herhangi bir tanıdığım olmadığı için çalışma imkanı sağlayacak sponsoru bulmak için bir firma ile çalıştım. Başvuru yaptıktan sonra firma hemen mülakata aldı. İlk aşama İngilizce seviyemi ölçmek için girdiğim sınav ile başladı. Eğer İngilizce yeterli çıkmıyorsa firmalar günlük hayatta kullanabileceğiniz dile alışmak için 3-4 gün İngilizce öğretmenleri ile pratik imkanı sağlıyor. İngilizce değerlendirmesini; anlama, konuşma ve anlaşılabilirlik olarak 3 farklı alanda puanlıyor. Ardından olabilecek iş teklifleri sunuluyor. İngilizce pratiği yeterli olmaması durumunda garsonluk gibi insanlarla iletişime geçmek zorunda olduğunuz işler gelmiyor, farklı alternatif işler geliyor. İş teklifleri arasından kendinize uygun işi seçtikten sonra Amerika’daki sponsorunuz olacak firma ile online bir görüşme yapıyorsunuz.
İşinizi seçerken çalışma lokasyonu, maaşı, konaklama ücreti gibi maddeleri değerlendirerek seçmeniz bence bu sürecin en kritik aşamalarından biri. Ardından sponsor firmadan resmi iş teklifi aldıktan sonra vize başvurusu için randevu alıp vize görüşmesine gidiyorsunuz. Ben Mart ayında tüm süreçleri tamamlayarak görüşmeye gitmiştim. Vize sürecinde konsolosluk biraz gerebiliyor insanı ama sakin olup güzel bir konuşma dili ile Konsoloslara planlarınızı anlatırsanız vizenizi hemen onaylıyorlar.Vizeniz onaylandıktan sonra uçak bileti alıp Amerikaya gitmeyi bekliyorsunuz artık.
Ertuğrul Çifçi ile Work and Travel ve Amerika Tecrübeleri
Hangi iş seçenekleri vardı? İstediğin işe girebildin mi?
Bir otelde çalışmaktan tutun da garsonluğa, tema parklarından cankurtaranlığa kadar çok fazla iş seçeneği bulunuyor. Seçtiğiniz işi beğenmemeniz durumunda
J-1 vizesi sayesinde yasal olarak hemen hemen her işte çalışma imkanınız oluyor. Amerika’da kalacağınız bölgede iş başvurusu yaparak farklı bir işte çalışmaya da devam edebilirsiniz. Ben bir restaurant bünyesinde çalışacak şekilde başladım. Ama gittiğim zaman geriye kalan boş saatlerim olunca diğer zamanlarımda lunapark ve kahve dükkanında çalıştım.
Çalıştığın işte ne kadar kazanıyordun? Yaşam masraflarını çıkartınca ek para kalıyor muydu?
Amerika’da yaşam masrafları benim tahmininden daha uygun idi. Türkiye’de çalıştığım acenta minimum 500 Dolar para götürmemi önermişti. Ben 800 Dolar civarı para ile gittim. 45-50 gün o para ile geçindim. Iowa eyaletine gitmiştim. Saatlik ücretler işe ve eyalete göre değişkenlik gösteriyor. Ortalama saati 8-10 dolar arası maaşlar ile çalıştım. Iowa diğer eyaletlere göre daha düşük maaşlar vermesine rağmen toplamda 6.000 Dolar para kazanabilmiştim.
Kültür farkından dolayı zorluk yaşadın mı?
Amerika hep gitmek istediğim bir ülkeydi. Gitmeden önce de ülke ile ilgili araştırma yapma imkanım da olmuştu. Kültür farkı ile ilgili hiç sorun yaşamadım diyebilirim. Bence gözde büyütülücek farklılıklar yok aslında.
İngilizce geliştirmek anlamında bu programın sana faydası oldu mu?
Bence, Work and Travel programına katılmak için en azından orta düzeyde İngilizce bilmek gerekiyor. Eğer İngilizceniz kötüyse bence gidilmemeli. Çünkü eğitim alamıyorsunuz. Ana dili İngilizce olan insanlarla beraber yaşamaya çalışmaya başlıyorsunuz. Siz de İngilizce konuşma zorundasınız. Orta seviye bir İngilizce yeterli ve bol bol pratik yapıp daha hızlı konuşmaya başlıyorsunuz. Gramer hatalarını yapmamaya başlıyorsunuz ve farklı bir dil konuşmak ile ilgili olarak kendinize güveniniz geliyor. Bana en büyük faydası konuşma pratiği yapmam oldu. 4 ayın sonunda takılmadan akıcı bir şekilde İngilizce konuşabiliyordum.
Gezme fırsatın oldu mu? Nerelere gittin?
Gezme fırsatım oldu. Daha gitmeden bazı rotaları belirlemiştim. Ona göre işin bitiş süresini ve tatil yapacağım 3 haftayı planlamıştım. Los Angeles, Las Vegas, Büyük Kanyon ve New York’ a gittim. Bu şehirlerin yanısıra listemde Miami de vardı. Uçak biletim olmasına rağmen kasırga uyarısı nedeniyle uçuşların durdurulması neticesinde planımda olan bu şehri gezemedim. Amerika çok büyük bir ülke bu tarz ekstra durumlar ile de karşılaşabiliniyor.
WAT Programı için önümüzdeki dönemlerde başvuru yapacak kişilere önerilerin var mı?
İşlerini seçerken titiz davransınlar, tam olarak işin tanımını anlasınlar. Haftada kaç saat çalışılacağı, saatlik kazanılacak ücret, gidilen bölgede yaşam masrafları, konaklama ücretleri gibi maddeleri hesaplayarak ve planlayarak gitsinler. Bunların dışında benim için çok güzel bir tecrübe oldu. Ailem ve arkadaşımlarımdan uzakta bir yaşam kurmanın nasıl olduğunu görebildim, kendi ayaklarımın üzerinde durabilmenin tadını çıkardım. Kazandığım para ile yeni yerler gezmek ve keşfetmek ise keyifli bir süreçti.
